Author :
Abstract
Blockchain teknolojisinin yaygın kullanım alanlarından biri olan kripto paralar, sayıları itibariyle binlerle ifade edilmekte ve çok farklı şekil, işlev ve yapılarda kurgulanabilmektedir. Kullanım alanları ve derinliği günden güne artan kripto paraların işlem hacimleri günümüz itibariyle 2 trilyon dolara ulaşmıştır. Dolayısıyla, kripto paraların etkisi sadece para piyasalarında değil taşıdıkları niteliklere bağlı olarak sermaye piyasalarında da kuvvetle görülmeye başlanmıştır. Mevcut yasal düzenlemelerin bu teknoloji üzerine inşa olan inovatif ürünler dikkate alınmadan yapılmış olması sebebiyle, mevcut düzenlemelerin teknolojiye uyumlaştırılması ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple, kripto paraların hukuki niteliği ve mevcut düzenlemelerin bu varlıklara hangi derecede uygulanabileceği belirlenmelidir. Bu çalışmada, kripto paraların ihracı hususu, Türk Sermaye Piyasası Mevzuatı kapsamında düzenlenen türev araç sözleşmeleri açısından incelenmektedir. Türev araç sözleşmeleri bir dayanak varlığa bağlı olarak kurulabilmektedir. Sermaye Piyasası Kanunu (SerPK)’nda türev araçların tanımı yapılmamıştır. Buna karşılık, ilgili kanunda türev araçlara dayanak varlık teşkil edebilecek örnekler sayılmaktadır. Bunların arasında kripto paralar açıkça yer almamaktadır. Bu doğrultuda olmak üzere, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nın Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB)’ne gönderdiği 1.12.2017 tarihli “Sanal paralara dayalı işlemler hk.” konulu yazıda “sanal para birimlerine dayalı spot veya türev işlemler yapılmaması gerektiği” belirtilmiştir. SPK’nın herhangi bir ön değerlendirmeye tabi tutmaksızın tüm kripto paraları bitcoin özelinde değerlendirerek genellemeci bir sonuca varmış olması tartışmaya açıktır. Dolayısıyla, SerPK kapsamında hukuki bir niteleme için her bir kripto varlık özelinde bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada kripto paraların türev araç sözleşmelerine konu olup olamayacağı SerPK’da sayılan örneklere kıyasen değerlendirilmiş ve kural olarak kripto paralara dayalı türev sözleşme kurulmasının mümkün olabileceği savunulmuştur.
Keywords
Abstract
Cryptocurrencies, which are among the most common areas of use cases of blockchain technology, are stated with thousands in numbers and they can be shaped in various forms, functions and structures. Market value of cryptocurrencies, areas and depth of usage of which increase day by day, has already amounted to 2 Trillion USD. As a result, effects of cryptocurrencies have begun to be observed strongly, not only in money markets, but also in capital markets, depending on their qualities. As current legislations have been prepared regardless of the innovative products that was built on this technology, harmonizing existing legal regulations emerges as a necessity. For this reason, legal statuses of cryptocurrencies and degree of applicability of existing regulations on these assets have to be determined.
In this study, issuing of cryptocurrencies is being analysed in regard to derivatives contracts drawn up within the scope of Turkish Capital Market Legislation.
Derivatives contracts can be drawn up based on an underlying asset. Definition of derivatives does not exist in the Capital Market Act (SerPK). On the other hand, examples that can serve as underlying assets for derivatives were counted in the related law. Cryptocurrencies do not clearly take part among these examples. Accordingly, in the official correspondence of the Capital Markets Board of Turkey (CMB) to Union of Capital Markets of Turkey dated 01.12.2017 with the subject of “About transactions based on virtual currencies”, it is stated that “spot or derivative transactions should not be done based on virtual currencies.”
CMB to come to a conclusion on all cryptocurrencies, with a generalization based on Bitcoin without any preliminary considerations, is open to debate. Therefore, for a legal status with regard to SerPK, evaluations should be done case by case for each cryptocurrency. In this study, it was evaluated whether cryptocurrencies could be subject to derivatives contracts, comparing with the examples counted in SerPK, and was argued that it is possible as a rule to draw up derivatives contracts based on cryptocurrencies.